Lecicha pospolita (Orthetrum cancellatum) z rodziny ważkowatych, należąca do rodzaju lecicha (Orthetrum) jest gatunkiem europejskim i azjatyckim.
Występuje niemal w całej Europie (z wyjątkiem północnej części Wielkiej Brytanii i północnej Skandynawii) oraz w Azji - po Kaszmir i Mongolię.
W Polsce to jeden z najpospolitszych gatunków.
- Długość ciała - (44)47-(49)53 mm
- Rozpiętość skrzydeł - 77-(80)82 mm; długość skrzydła 35-40 mm
- Czas występowania imagines: od (połowy) maja do sierpnia
- Obszar występowania w Polsce - niemal na całym obszarze (z wyjątkiem obszarów górskich powyżej 550 m n.p.m.)
Lecicha pospolita (Orthetrum cancellatum) - samiec (fot. 12 lipca) |
Lecicha pospolita - opis wyglądu:
Oczy - szmaragdowozielone, ciemnozielone (dojrzałe samce), zielone lub oliwkowozielone (samice).
Oczy stykają się na stosunkowo krótkim odcinku.
Czoło - jasne, kremowe
Tułów - brązowy-oliwkowy, dość jednolicie ubarwiony. Z wiekiem wierzch tułowia również pokrywa się niebieskim pudrowym nalotem.
Odwłok - u samca (sino)niebieski pokryty woskowym nalotem na S2-7, ostatnie 3 segmenty czarne (granica między kolorami jest słabo zaznaczona). Żółte półksiężyce na bokach odwłoka samców pokrywają się nalotem wraz z wiekiem, ale często pozostają widoczne na pierwszych segmentach. Odwłok lancetowaty, długości 30-35 mm, u samców na S2 brak przetchlinek. Stare samce tracą pudrowy nalot upodabniając się do starych, ściemniałych samic
Narządy analne - czarne u obu płci; u samca stanowią spiczaste zakończenie odwłoka, u samic krótkie i szeroko rozstawione
Skrzydła - żyłki kostalne żółtawe, pozostałe żyłki czarne, skrzydła bezbarwne u obu płci. Brak zażółceń przy nasadach skrzydeł. Nasady skrzydeł samców ciemnoniebieskie. W spoczynku skrzydła rozłożone mniej więcej poziomo. Skrzydła I i II pary różniące się pod względem kształtu i użyłkowania.
Pterostigmy - czarne lub brunatne u obu płci. Są ponad dwa razy dłuższe (lecz nie więcej niż pięć razy) od swej szerokości.
Nogi - czarne z szarymi lub brązowawymi smugami na udach.
Młodociany samiec jest ubarwiony jak samica - na głęboko żółty kolor z czarnymi falistymi liniami na bokach odwłoka. Odróżnia go jedynie obecność wtórnego aparatu kopulacyjnego na spodzie S2 odwłoka.
Ubarwienie samic - u młodocianych odwłok żółty z dwiema falistymi, czarnymi liniami po bokach. U dojrzałych - odwłok brązowy, u starych - niekiedy szary. Tułów jaśniejszy niż u samca, w odcieniu oliwkowym. Samice zachowują swój kolor i oznaczenia przez całe życie, choć z wiekiem stają się szarobrązowe.
Zachowania - lubią wygrzewać się na słońcu siedząc na roślinach lub na ziemi, są jednak czujne i płochliwe (trudno się zbliżyć, gdyż odlatują, najczęściej do przodu, na bezpieczną odległość). Latają szybko i nisko nad ziemią lub powierzchnią wody. Samce są terytorialne, przeganiają rywali, a także samców innych gatunków ważek. Dla odpoczynku siadają na roślinności, np. trzcinach w nasłonecznionych miejscach. Samice bardziej płochliwe, trudniej je spotkać.
Zachowania rozrodcze - kopulacja, trwająca kilka-kilkanaście minut, może następować w locie, na ziemi lub na roślinach. Samica, często w obecności samca (ale nie w tandemie) składa jaja, szybko uderzając odwłokiem o powierzchnię wody. Po 5-6 tygodniach z jajeczek wylęgają się larwy.
Larwy - osiągają długość 23-25,5 mm, odwłok rozszerzony na środku, tylne odnóża dłuższe niż odwłok. Żyją na dnie zbiorników (bogatych w roślinność i rozkładający się materiał roślinny), często zagrzebane w mule, prowadząc drapieżny tryb życia. Rozwój larwalny trwa 2 lub 3 lata.
Lecicha pospolita (Orthetrum cancellatum) - samiec odpoczywał na trzcinach po kolejnych patrolach (fot. 20 lipca) |
Lecicha pospolita (Orthetrum cancellatum) - samiec (fot. 12 lipca) |
Lecicha pospolita (Orthetrum cancellatum) - samiec (fot. 2 sierpnia) |
Lecicha pospolita (Orthetrum cancellatum) - samiec (fot. 2 sierpnia) |
Lecicha pospolita (Orthetrum cancellatum) - samiec odpoczywający w słońcu na piaszczystej ścieżce (fot. 12 lipca) |
Lecicha pospolita (Orthetrum cancellatum) - samiec (fot. 20 lipca) |
W okolicach Mojego Lasu (łąki, zbiorniki wodne) dość często widuję lecichy pospolite, ale tylko raz spotkałam młodocianego osobnika:
Lecicha pospolita (Orthetrum cancellatum), młody samiec - żyłki kostalne skrzydeł są żółte, a pterostigmy są czarne - tak jak u dojrzałych osobników. Z wiekiem oczy staną się ciemnozielone. |
Lecicha pospolita (Orthetrum cancellatum), młody samiec - na spodzie odwłoka widoczny wtórny aparat kopulacyjny. |
Lecicha pospolita - samiec i samica (autor rysunku: Lukas źródło) |
źródło1, źródło 2, źródło 3, źródło 4, źródło 5
inne zdjęcia - link
Obiad lecichy
26.635
Dobry opis!
OdpowiedzUsuńSkoro okres larwalny trwa tak długo, to wszystkie osobniki latające są już stare? Tak wyczytałam w wikipedii:)
OdpowiedzUsuńP.S. Raczej nie zafascynuję się ważkami, ale zaglądam na ten blog, ponieważ (ku mojemu ubolewaniu) nic nowego nie pojawia się w Inspirującej Codzienności. Rozumiem to, teraz ważki:) Podziwiam staranność z jaką prowadzisz blog!
Zasadniczo po przeobrażeniu to ważka jest jak... nowo narodzona ;-)
UsuńNie można tak powiedzieć :-) Okres larwalny jest przygotowaniem do stadium imago, w czasie którego wykształcają się narządy, m.in. skrzydła. Po przeobrażeniu ważka dojrzewa przez pewien czas, by później przystąpić do rozrodu.
OdpowiedzUsuńOprócz tego bloga prowadzę też fotoblog "Chwile zaChwycone" poświęcony roślinom, owadom, a od pewnego czasu także drzewom. Pozdrawiam :-)