Pałątka zielona - SAMICA

Udało mi się spotkać nieco więcej samic pałątki zielonej, niekiedy w lepszych warunkach oświetleniowych - stąd i zdjęć jest więcej. Jak dotąd, nie widziałam ważki z tego gatunku przebywającej w pełnym słońcu, ale możliwe, że tak tylko się złożyło. Niestety, nie zaobserwowałam też kopulujących, czy składających jaja pałątek zielonych. A po ostatnim, nagłym ochłodzeniu, będąc w Moim Lesie (3 września) nie zauważyłam ani jednej ważki równoskrzydłej!
Dla przypomnienia - pałątka zielona charakteryzuje się metalicznym ubarwieniem (zielonym, u starszych coraz bardziej miedzianym), jasnymi pterostigmami, oraz tzw. ząbkiem widocznym po bokach tułowia. Ów ząbek (ubarwiona metalicznie pozioma, wąska plamka) znajduje się tuż poniżej krawędzi błyszczącej i matowej części tułowia. Jest on skierowany ku przodowi i dobrze widoczny nawet gołym okiem.

Pałątka zielona (Chalcolestes viridis, syn. Lestes viridis) - gatunek ważki równoskrzydłej z rodziny pałątkowatych (Lestidae), rodzaju Chalcolestes. Dawniej zaliczany był do rodzaju pałątek (Lestes).

Poniżej samica sfotografowana 20 września ubiegłego roku. Początkowo celowo wykadrowałam ją tak, by koniec odwłoka nie był widoczny. Teraz jednak, gdy wiem już gdzie pałątki zielone składają jaja, domyślam się co "przytrafiło" się tej samicy (zobacz ostatnie zdjęcie).

Pałątka zielona (Chalcolestes viridis) - wierzch tułowia metalicznie zielony, nasady skrzydeł brązowe.

Pałątka zielona (Chalcolestes viridis) - nawet stąd widoczny jest metaliczny ząbek na boku tułowia (cecha rozpoznawcza). Nogi jasne po wewnętrznej stronie, a od strony zewnętrznej - ciemne z jasnym pasem.

Tę samicę obserwowałam najdłużej (kilkanaście minut - 30 sierpnia) - pozowała chętnie, często polowała, a nawet usiadła mi na ręce. Fotografowałam ją z różnych stron.

Pałątka zielona (Chalcolestes viridis) - odniosłam wrażenie, ze oczy samic są bardziej brązowe (ciemniejsze od góry i jasnobrązowe lub brązowozieonkawe w dolnej części). Oczy samców są brązowo-zielone z domieszką niebieskiego lub szarego.

Pałątka zielona (Chalcolestes viridis) - podobnie jak ważki z rodzaju pałątka (Lestes), do którego wcześniej była zaliczana, w pozycji spoczynkowej rozkłada skrzydła na kształt trójkąta.

Pałątka zielona (Chalcolestes viridis), samica -  ubarwienie ciała obu płci jest podobne, część grzbietowa metalicznie ciemnozielona, z wiekiem przechodzi w brązowo miedzianą.

A to pierwsza ze sfotografowanych w tym roku samic pałatki zielonej - wówczas nie wiedziałam jeszcze jaki to gatunek. Jednak nawet w cieniu zwracała uwagę metalicznym ubarwieniem ciała. Oczywiście, jeśli się ją wypatrzyło w cieniu, wiszącą na gałązce. Jej odwłok jest znacznie cieńszy niż igła sosny. Miałam szczęście, chwilę później na tym samym krzewie wypatrzyłam także samca.

Pałątka zielona (Chalcolestes viridis) - niezależnie od płci i wieku pterostigmy pozostają jasne (u młodych osobników mogą być niemal białe) - fot. 26 sierpnia

Pałątka zielona (Chalcolestes viridis) - gatunek związany z lasami łęgowymi, zasiedla różne zbiorniki wody stojącej i płynącej o wolnym przepływie, ocienione wierzbami lub olchami.

Pałątka zielona (Chalcolestes viridis) jest gatunkiem ciepłolubnym. Preferuje szybko nagrzewające się zbiorniki wodne, zatoczki z roślinnością wodną tj. np. wierzby, brzozy, olchy, sity, skrzypy wodne i błotne.

Pałątka zielona (Chalcolestes viridis) -  imagines latają od czerwca do (września) października  (fot. 26 sierpnia)

I jeszcze jedna samiczka widziana z boku, sfotografowana 7 września ubiegłego roku:

Pałątka zielona (Chalcolestes viridis) - samica

To, co zaprezentowała ta samiczka kojarzy mi się z aktem składania jaj pod korę gałązek roślin rosnących nad wodą. Jednak miejsce, gdzie fotografowałam było oddalone od wody o kilka, kilkanaście metrów. W rzeczywistości samica nie składała jaj na gałązce, na której przesiadywała i z której wypatrywała zdobyczy. Udało mi się jednak zarejestrować fazy "wymachiwania" odwłokiem. Może w ramach gimnastyki?  :-)

Pałątka zielona (Chalcolestes viridis) - rozpiętość skrzydeł 58-60 mm, długość ciała 39-48 mm.

Pałątka zielona (Chalcolestes viridis) - samica zaczęła wykonywać ewolucje przypominające składanie jaj pod korą gałązki, jednak jej odwłok omijał pęd, na którym siedziała. Składanie jaj na tym krzewie nie miałoby raczej sensu - rósł w odległości co najmniej 10 m od wody.

Pałątka zielona (Chalcolestes viridis) - samice składają jaja w gałązki drzew zwisające nad lustrem wody, umieszczają je pokładełkiem pod uprzednio naciętą korą.

Pałątka zielona (Chalcolestes viridis) - odwłok samicy jest szerszy (zwłaszcza ostatnie segmenty) niż u samca, narządy analne mają inną budowę.

Po chwili samiczka ruszyła na krótkie polowanie, by powrócić ze zdobyczą.

Pałątka zielona (Chalcolestes viridis) - samica upolowała i zjada maleńkiego owada (nigdy zawczasu nie zauważyłam jej ofiar).

Pałątka zielona (Chalcolestes viridis) -  pokładełka samicy wystają poza ostatni segment odwłoka. (mają 10-14 ząbków na dolnej krawędzi). Walwy osłaniające pokładełka są ciemne z jasną linią.

A tak wyglądał odwłok samiczki, której zdjęcia pokazałam na początku. Myślę, że to fragment delikatnej kory gałązki, pod którą składała jaja.

Pałątka zielona (Chalcolestes viridis) - z końca odwłoka tej samiczki zwisało coś nieokreślonego. Zastanawiałam się, czy nie jest to... pozostałość wylinki. Jednak teraz sądzę, że jest to fragment kory gałązki, którą samica nacinała pokładełkami podczas składania jaj

Opis gatunku pałątka zielona podałam TUTAJ.


20 095

pałątka zielona, Chalcolestes viridis, Lestes viridis, pałątka zielona samica zdjęcia, Chalcolestes viridis zdjęcia samic, Lestes viridis samica wygląd, pałątka zielona ważki zachwycone, Chalcolestes viridis ważki zachwycone, Lestes viridis chwile zachwycone, pałątka zielona zdjęcia informacje,