Pałątka zielona - SAMIEC

Wszystko co muszę wiedzieć o pałątce zielonej (by ją rozpoznać) sprowadza się do trzech szczegółów: metaliczne ciało (zielone, zwłaszcza tułów), jasne pterostigmy oraz widoczny gołym okiem "ząbek" na boku tułowia.
Jak sama nazwa wskazuje pałątka należy do rodziny pąłątkowatych (Lestidae), charakteryzujących się metalicznie zielonym lub miedzianym ubarwieniem ciała oraz wydłużonymi pterostigmami.
W wielu źródłach można przeczytać, że pałątka zielona należy do rodzaju pałątka (Lestes), ale systematyka ta jest już nieaktualna. Pałątka zielona obecnie zaliczana jest do rodzaju Chalcolestes.
Rodzaj Chalcolestes został wyodrębniony na podstawie różnicy w budowie i rozwoju larw.

Zaczęłam widywać pałątki dopiero w drugiej połowie sierpnia - w Moim Lesie, na zacienionym obrzeżu Średniego Stawu (tak naprawdę nie jest to staw, lecz niewielkie jezioro). Z powodu zacienienia oraz dość wyraźnej skłonności tych ważek do niewystawiania się na słońce, zdjęcia samców są, niestety, ciemne. Lepiej powiodło mi się z samicami - spotkałam ich więcej i w nieco lepszych warunkach oświetleniowych.
Mimo wszystko, i na tych zdjęciach widoczne jest zielone, metaliczne ubarwienie ciała oraz jasne pterostigmy, niespotykane u innych pałątek (jako rodzaju). Trzecia cecha rozpoznawcza, ów ząbek na tułowiu, nie jest widoczna na zdjęciach samców, ale tylko dlatego, że nie udało mi się żadnego sfotografować z boku. Ów charakterystyczny ząbek pokażę zatem przy prezentacji samic (TUTAJ).
Opis wyglądu pałątki zielonej podaję poniżej zdjęć.

Pałątka zielona (Chalcolestes viridis) - samiec

Pałątka zielona (Chalcolestes viridis) - samiec

Pałątka zielona (Chalcolestes viridis) - samiec

Pałątka zielona (Chalcolestes viridis) - skrzydła samca

Pałątka zielona (Chalcolestes viridis) - samiec

Pałątka zielona (Chalcolestes viridis, syn. Lestes viridis) - gatunek ważki z rodziny pałątkowatych (Lestidae). Zaliczany był do rodzaju Lestes, lecz z powodu różnic w rozwoju larwalnym został przeniesiony wraz z bardzo podobnym Chalcolestes parvidens (niewystępującym w Polsce) do osobnego rodzaju Chalcolestes.
Pałątka zielona jest więc jedynym przedstawicielem tego rodzaju występującym w Polsce. Podobnie jak ważki z rodzaju pałątka (Lestes), w pozycji spoczynkowej rozkłada skrzydła na kształt trójkąta.

Długość ciała   -  39-48 mm 
Rozpiętość skrzydeł - 58-60 mm.
Długość skrzydła -  23-28 mm
Imagines latają od czerwca do (września) października.

Miejsca występowania - gatunek związany z lasami łęgowymi, zasiedla różne zbiorniki wody stojącej i płynącej o wolnym przepływie, ocienione wierzbami lub olchami. Preferuje szybko nagrzewające się zbiorniki wodne, zatoczki z roślinnością wodną tj. np. wierzby, brzozy, olchy, sity, skrzypy wodne i błotne.

Obszar występowania - pospolita w południowej Europie, w środkowej rzadsza, na północy kontynentu nie występuje. Azja Mniejsza, Bliski Wschód, północna Afryka. W Polsce występuje obecnie na całym obszarze kraju, z wyjątkiem wysokich gór. Regiony północne zostały skolonizowane stosunkowo niedawno.
We Włoszech i na Bałkanach współwystępuje z Chalcolestes parvidens, który zastępuje go we wschodniej części Śródziemnomorza.
Gatunek ciepłolubny.

Ubarwienie ciała obu płci podobne, część grzbietowa metalicznie ciemnozielona, z wiekiem przechodzi w brązowo miedzianą.
Tułów - boki tułowia żółtawe, u góry dwie szerokie metalicznie zielone przepaski, na krawędzi błyszczącej i matowej części tułowia widoczny skierowany ku przodowi, ostry, wąski, duży ząbek.
Oczy brązowo-zielononiebieskie.
Skrzydła przezroczyste, u nasady brązowe, z jednolicie jasnymi pterostigmami.
Pterostigmy białe, z wiekiem przechodzą w żółtawe i jasnobrązowe.
Nogi są jasne po wewnętrznej stronie, a od strony zewnętrznej są ciemne z jasnym pasem.

Dymorfizm płciowy - samica ma szerszy odwłok, zwłaszcza na końcu; narządy analne o innej budowie.
Pokładełka samicy z 10-14 wyraźnymi ząbkami na dolnej krawędzi. Pokładełka wystają poza ostatni segment odwłoka. Walwy osłaniające pokładełka są ciemne z jasną linią.
Narządy analne samca w kształcie dużych cęgów. Dolne narządy są znacznie krótsze od górnych. U osobników młodych jasne, z wiekiem ciemnieją.

Rozród - samice składają jaja w gałązki drzew zwisające nad lustrem wody, umieszczają je pokładełkiem pod uprzednio naciętą korą. Jaja zimują w stanie diapauzy. W kwietniu wylęgają się nimfy, o długości ciała ok. 2 mm, które wypadają do wody. W wodzie następuje przeobrażenie w pierwsze stadium larwalne. Larwa dorasta do 16-17 mm. Jest bardziej krępa od larw innych pałątek, ma wyraźnie krótszą i szerszą maskę. Zewnętrzna gałąź głaszczek jest równomiernie ząbkowana. Skrzelotchawki długości 7-9 mm, szerokie, o zaokrąglonym końcu, jednak z wyraźnie zaznaczonym wierzchołkiem.



źródło 1, źródło 2, źródło 3,
linki dot. pałątki zielonej - link1, link 2, link 3


19 945

pałątka zielona, Chalcolestes viridis, Lestes viridis, pałątka zielona samiec zdjęcia, Chalcolestes viridis zdjęcia samiec, Lestes viridis zdjęcia samca, pałątka zielona informacje zdjęcia, Chalcolestes viridis opis ważki, Lestes viridis opis zdjęcia, pałątka zielona ważki zachwycone, Chalcolestes viridis ważki zachwycone, Lestes viridis ważki zachwycone,