Łunica czerwona Pyrrhosoma nymphula

Łunica czerwona Pyrrhosoma nymphula

• długość ciała:  35-45 mm
• rozpiętość skrzydeł:  48-70 mm
• okres występowania imagines:  od połowy kwietnia do końca sierpnia
• gatunek pospolity w całym kraju (w Tatrach do wysokości 1226 m n.p.m.). Ponadto występuje w prawie całej Europie (poza częściami skrajnie wysuniętymi na północ i południe) oraz Azji Mniejszej
• siedliska -  wody wszelkiego typu, preferuje wody płynące i o charakterze torfowiskowym. Zasiedla małe cieki, rowy, strumienie i małe rzeczki.

Opis wyglądu łunicy czerwonej:

• skrzydła u obu płci przeźroczyste, pterostigmy ciemne (czarne, ew. ciemnoczerwone), jednobarwne. 
• ubarwienie ciała u obu płci z dużym udziałem barwy czerwonej (paski na śródtułowiu, odwłok) i brunatnej (głównie na tergitach śródtułowia, które połyskują miedzianym blaskiem). 
• nogi - czarne
• boki i spód tułowia - żółte, jaskrawożółte (u młodych osobników)
• przedplecze - czarne, obwiedzione kolorem czerwonym  
• głowa - czarna, część twarzowa - żółta
• odwłok samca - segmenty 1-6 oraz S10 czerwone. S7-S9 z przewagą czarnego. Łączenia segmentów czarne.
• oczy - ciemnoczerwone, czerwonobrązowe (góra), żółtawe (dół). 
• narządy analne samca są czarne, górne i dolne podobnej długości
• dymorfizm płciowy - nieznaczny
• dymorfizm wiekowy - czerwone zabarwienie z wiekiem ciemnieje i traci jaskrawość. 

Łunica czerwona Pyrrhosoma nymphula  samiec

 Wiem, że zdjęcie nie jest dobre, ale to jedyne jakie mam, na którym samiec widoczny jest z boku. Dłuższą chwilę trwało nim poskładałam obraz w całość - wcześniej sądziłam, że ważka jest nieprawdopodobnie uszkodzona. Ale i tak zaskakuje mnie wysokość tułowia...       Łunica czerwona Pyrrhosoma nymphula  samiec

Łunica czerwona Pyrrhosoma nymphula  samiec

Łunica czerwona Pyrrhosoma nymphula  samiec

Samice są dość podobne do samców lecz odróżnia je ubarwienie odwłoka - na końcu każdego segmentu występuje kolor czarny (od S6 lub S7 czerń przeważa). Początek (niemal) każdego segmentu zaznaczony cienkim żółtym pierścieniem. Widoczna czarna linia grzbietowa.
Samica jest nieco ciemniejsza, mniej jaskrawa niż samiec.
Istnieją też formy czarne (melanotum) samic - cały wierzch odwłoka jest czarny, a bywają i takie, że czerwień w ogóle nie występuje (są czarno-żółte).

Łunica czerwona Pyrrhosoma nymphula  samica

Łunica czerwona Pyrrhosoma nymphula  samica

Łunica czerwona Pyrrhosoma nymphula  samica

Łunica czerwona z rodziny łątkowatych to najłatwiejszy gatunek do oznaczenia. To jedyna ważka równoskrzydła z występujących w Polsce, która posiada tak kontrastowe, czerwone ubarwienie.

Więcej lepszych zdjęć łunic czerwonych można obejrzeć mi.in. tutaj.

Tandemy łunicy czerwonej podczas składania jaj.
Autor zdjęcia pjt56

Zachowania rozrodcze - gody występują tylko w słoneczne dni w godzinach porannych późną wiosną lub wczesnym latem. Składanie jaj odbywa się w tandemie w tkanki roślin wodnych (w pływające lub wyrastające z wody). Samica składa jaja w części pod powierzchnią wody. Często zdarza się, że  prawie całkowicie zanurza się w wodzie. 

Przeobrażenie łunicy czerwonej. Autor zdjęcia  Siga  
Więcej zdjęć (cały proces przeobrażenia) można zobaczyć tutaj

Larwa charakteryzuje się wycięciem na potylicy oraz kształtem krótkich i szerokich skrzelotchawek wyciągniętych w szpic, które przed końcem są dość silnie pigmentowane. Bardzo często przy wierzchołku skrzelotchawki znajduje się plama w kształcie litery X. Linia nodalna nie jest zaznaczona. Tchawki odchodzą od głównego pnia tchawkowego pod kątem.

Larwy rozwijają się w wodzie i zimują w ostatnim stadium larwalnym. Następnej wiosny wczołgują się po nadbrzeżnej roślinności ponad powierzchnię wody i przechodzą przeobrażenie.



Systematyka:
Rząd: ważki (Odonata)
Podrząd: ważki równoskrzydłe (Zygoptera)
Rodzina: łątkowate (Coenagrionidae)
Rodzaj: łunica (Pyrrhosoma)
Gatunek: łunica czerwona (Pyrrhosoma nymphula)

łunica czerwona, Pyrrhosoma nymphula, łunica czerwona opis zdjęcia, Pyrrhosoma nymphula opis gatunku, łunica czerwona opis gatunku, Large Red Damsel, łunica czerwona ważki zachwycone