Czułki (anteny) ważki |
Ważki posiadają czułki szczecinowate, bardzo krótkie, 3–7 członowe.
Stanowią one organ węchu, receptor bodźców chemicznych oraz dotyku. Organem dotyku są także włoski znajdujące się na części "twarzowej".
"Poza olbrzymimi oczami, nie mniej ważnym czynnikiem w optymalnym locie jest kontrola szybkości. U
ważek z przodu głowy, w miejscu bardzo dogodnym dla opływającego je
strumienia powietrza, zainstalowane są dwie małe antenki. W czasie lotu
strumień powietrza odchyla owe antenki do tyłu. Komórki czuciowe mierzą
to wychylenie i przesyłają odpowiednie informacje do mózgu, gdzie z tych
danych wyliczona zostaje własna szybkość względem otoczenia. Dla
precyzyjnego lotu te antenki są niezbędnym urządzeniem".(źródło)
Czułki ważki pełnią także ważną rolę nawigacyjną podczas lotu! |
Co to są czułki (anteny) u owadów i jak są zbudowane?
Czułki (łac. antennae, lp antenna) – nitkowate lub palczaste narządy zmysłowe różnej budowy i pochodzenia, osadzone zwykle na głowie lub płacie głowowym wielu grup bezkręgowych organizmów zwierzęcych. Są bogato unerwione i ruchome. Czasami pełnią dodatkowe funkcje.
U stawonogów nazywane są antenami. U owadów są to parzyste przysadki osadzone poza czołem, na policzku w okolicy oka lub po stronie brzusznej.
Występują podstawowe dwa typy:
- czułki członiaste (u skoczogonków i widłogonków)
- czułki wiciowe (u reszty owadów)
Budowa czułka (antenki) owadów:
- trzonek (scapus) - jednoczłonowy
- nóżka (pedicellus) - jednoczłonowy
- wić, biczyk (flagellum). Niektóre biczyki zakończone są buławką (clava). Biczyk z reguły jest wieloczłonowy
Owady nocne w stosunku do dziennych również posiadają czułki silniej wykształcone.
Kształt czułków jest ważną cechą systematyczną.
***********
Samce mają czułki silniej wykształcone niż samice!!!
Nim dotarł do mnie sens tej informacji przeszukiwałam zasoby swoich zdjęć w poszukiwaniu takiego, na którym czułki (lub choćby jeden czułek) byłyby dobrze widoczne. Wstawiłam także i to zdjęcie, lecz usunęłam ze względu na jego słabą ostrość .
A jednak wstawiam je jeszcze raz:
Głowa samicy szablaka wiosennego (wędrownego) |
Zdjęcie nie jest zbyt wyraźne, ale dość dobrze widać oko złożone oraz przyoczko, a także czułki. Wydają się one znacznie krótsze niż na pozostałych zdjęciach. A to na pewno jest samica!
Możliwe, że rozmiar antenek u różnych gatunków ważek (tu: szablaków) jest inny, ale być może ich długość może być inna w zależności od płci.
Ha, zatem będę zwracała uwagę także i na ten szczegół w wyglądzie moich ważek!
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz