Ważki potrafią rozpoznać inne ważki oraz konkretne obiekty nawet z odległości 40 metrów.
W ciągu 1 s rozpoznają 175 [?] obrazów (człowiek zaledwie 20. Przypomnę, że 24 obrazy na sekundę odbieramy jako film).
Oczywiście, oczy ważki mają mniejszą rozdzielczość niż oczy kręgowców, ale są bardzo wrażliwe na ruch i zmiany natężenia światła. Obszarem najlepszego widzenia jest tzw. pseudo-źrenica, czyli obszar oka ustawiony prostopadle do obiektu.
Czym jest pseudoźrenica?
Wg źródła jest to czarny obszar w oku ważki, który powstaje na skutek pochłaniania fotonów związanych z wytwarzaniem w oku obrazu patrzącej na owad osoby. Pseudoźrenica to tysiące aktywnych oczek prostych. Położenie pseudo-źrenicy ma jeszcze jedną szczególną cechę - pozwala rozpoznać na co patrzy ważka (na oku widać odbity obraz).Bardzo mnie to zaciekawiło. Wyszukiwanie pod hasłem "pseudoźrenica" doprowadziło mnie do forum terrarystów, gdzie opisano ją (mniej więcej) tak:
- tak zwana pseudoźrenica to dno oka. Widzisz ją tylko w tych fasetkach, które są ustawione dokładnie na tej samej linii, na której jest twoja soczewka i plamka żółta w dnie twego oka.
- to jest ta część oka, na którą patrzysz dokładnie prostopadle. A że w każdym położeniu względem oka [owada] znajdzie się taki obszar fasetek, wygląda to tak jakby owad zawsze patrzył ci w oczy i na każdy ruch wodził za tobą wzrokiem.
Hm, zatem owa czarna lub wyraźnie ciemniejsza plamka w oku owada nie może być tym czym jest źrenica w oku np. człowieka, bowiem:
Źrenica (łac. pupilla) to otwór występujący przed soczewką, odpowiedzialny za ilość światła padającego na siatkówkę. Chroni wnętrze gałki ocznej przed nadmierną ilością oświetlenia.
Jej średnica wynosi 3 do 8 mm, zmienia się w zależności od zmian oświetlenia oraz skurczów mięśni zwieracza i rozwieracza źrenicy. Szerokość źrenic jest także związana z nastrojem – dobry nastrój powoduje ich rozszerzenie, a zły zwężenie (źródło).
No, ale w końcu termin "pseudo" oznacza: w złożeniach [wyrazów]: fałszywy; udany; rzekomy; symulowany; zmyślony; podrobiony; szarlatan; fikcyjny; złudny, nierzeczywisty; łudząco podobny (do); nienormalny; forma zastępcza, podobna (do).
A co do pisowni: pseudoźrenica czy pseudo-źrenica właściwym jest to pierwsze, ponieważ:
przedrostki pisze się zawsze łącznie z rzeczownikami i przymiotnikami, które nie są nazwami własnymi. W wypadku połączenia tych przedrostków z nazwami własnymi: nazwiskami, nazwami członków narodów, nazwami państw itp., czyli wyrazami pisanymi wielką literą, po tych przedrostkach stosuje się łącznik.
Przejrzałam zasób swoich zdjęć ważek w poszukiwaniu owej pseudoźrenicy.
Oto kilka przykładów, na których widać, że ciemny, bądź czarny punkt (plama) zmienia swoje położenie na oku ważki, gdy ta ustawia głowę pod innym kątem:
Pseudoźrenice ważki (przykład 1) |
Pseudoźrenice ważki (przykład 2) |
Pseudoźrenice ważki (przykład 3) |
Pseudoźrenice ważki (przykład 4) |
Przyglądając się zdjęciom dostrzegam, że rzeczywiście ciemna plamka przemieszcza się na oku ważek, ale trudno zgodzić mi się ze stwierdzeniem, że odbity obraz jest na nim widoczny, a tym samym dowiedzieć się na co patrzy owad. W końcu trzeba pamiętać, że wielkość, kształt i rozmieszczenie oczu na głowie ważki umożliwia jej (niemal) pełny kąt widzenia, zatem można powiedzieć, że widzi całe otoczenie jednocześnie.
Ciągle zadaję sobie pytanie, czy dolna część oka jest zbudowana z takich samych fasetek jak część górna, na której (przy dużym powiększeniu) można dostrzec ich fakturę. Dolna część oka ważki jest, moim zdaniem, gładka, szklista i wielobarwna (a nawet zmieniająca barwę) i to właśnie na niej uwidaczniają się czarne (ciemne plamki).
No i ta linia (wyraźniejsza u szablaków żółtonogich) rozgraniczająca obie części oka: górną: matową i fasetową oraz dolną: szklistą i gładką.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz