.jpg) |
| Samica szablaka krwistego (Sympetrum sanguineum) autor zdjęcia Mathias Krumbholz |
Samica szablaka krwistego (Sympetrum sanguineum) opisywana jest następująco:
- nogi czarne
- oczy - brązowe (góra), zielone (dół), zmieniają kolor z wiekiem; kolorystyka bardziej kontrastowa niż u samców
- czarny szew między okiem a czołem
- czoło, nadustek, wargi i żuwaczki - jasne, żółtawe
- skrzydła - zażółcone u nasady (podobnie jak samce), żyłki czarne
- pterostigmy ciemne
- tułów piaskowożółty (ochra) z czarnymi szwami (po bokach)
- ubarwienie - jasne (młode), złoto-żółte, żółto-brązowe brązowawe, rzadziej czerwonawe (dojrzałe), zszarzałe (stare)
- na odwłoku czarne znaki na 8 i 9 segmencie oraz czarne znaki wzdłuż boków (czarne trójkąty skierowane ku przodowi). Na spodzie odwłoka często występuje szary nalot. Z wiekiem wierzch odwłoka może przybierać czerwony kolor
- przydatki analne - żółte
- od spodu odwłoka, między 8 i 9 segmentem nieco odchylona płytka zasłaniająca ujście narządów płciowych
- wielkość - nieco mniejsza od samca
Przechodzę zatem do opisu zdjęć zamieszczonych na stronie DragonflyPix. Oto kilka notatek:
 | |
| Samica szablaka krwistego (Sympetrum sanguineum) Copyright © DragonflyPix.com. Reproduced here with the artist's permission. |
Dr 147 (powyżej) i Dr 274 - dwa zdjęcia tej samej, młodej samicy (podobnie wyglada także młody samiec!). Jej całe ciało jest ubarwione dość jednolicie w kolorze złoto-żółtym. Oczy ciepło brązowe (góra) jasnozielone (dół). Część brązowa oka jest dosyć mała w porównaniu do zielonej (??). Czoło jasne, żółtawe, ciemię nieco ciemniejsze, widoczny czarny szew. Tułów w górnej części jasnobrązowy (ochra), w dolnej jasnożółty. Czarne spojenia (szwy) między częściami tułowia. Oba krętarze nóg jasnożółte! Przy I i II parze odnóży na tułowiu (biodra?) jasnożółte plamki, nad nimi ukośnie w kierunku głowy po jeszcze jednej plamce. Nasady skrzydeł (tu mało widoczne) jasne. Żyłki czarne, pterostigmy bardzo ciemne (czarne?). Odwłok żółty, jaśniejszy na pierwszych segmentach. Segmenty podkreślone czarnymi liniami na końcu każdego z nich i w pobliżu łączeń (jakby podwójne cienki linie), widoczne przetchlinki (czarne). Na końcu odwłoka czarne plamki, ale także cienka czarna linia wzdłuż całego odwłoka. Na dolnych krawędziach odwłoka wyraźna czarna linia. Brak (jeszcze??) białego nalotu na spodzie odwłoka. Narządy analne krótkie, jasnożółte, w kolorze odwłoka. U dołu można dostrzec płytkę zakrywającą ujście dróg płciowych. Środkowe segmenty dłuższe od pozostałych.
 |
| Samica szablaka krwistego (Sympetrum sanguineum) Copyright © DragonflyPix.com. Reproduced here with the artist's permission. |
Dr 235 (powyżej) i Dr 318 - przypuszczam, że to także dwa zdjęcia tej samej, dojrzałej już samicy. Jest bardzo charakterystyczna z tym wierzchem odwłoka, jakby pomalowanym czerwoną farbą. Aż trudno uwierzyć, że to ten sam gatunek. Oczy w górnej części są brązowe, w dolnej beżowo-bure. Czoło i tułów dość jasne, ale w odcieniu bezowym, brązowawo-burym (zszarzałe?). Ciemię ciemniejsze, brązowawe. Jedynie na krętarzach nóg i biodrach(?) można dopatrzeć się koloru żółtawego. Przedplecze jasnobrązowe, nasady skrzydeł w kolorze tułowia lub czerwone (I para). Żyłki czarne, pterostigmy ciemnobrązowe. Odwłok dwu- , a nawet trójbarwny: jasno czerwony od góry szeroki pas, białawy nalot od dołu, a pomiędzy tymi pasami widoczny tylko w pierwszej części odwłoka kolor beżowy. Czarne podkreślenia końców i łączeń segmentów (cienkie pionowe linie). Na 8 i 9 segmencie czarne plamki, od spodu widoczna chitynowa płytka, czarna linia wzdłuż dolnych krawędzi odwłoka. Narządy analne jasnoczerwone, krótkie, szeroko rozstawione.
Dr 236 - dojrzała samica jest podobnie, choć nie tak buro ubarwiona jak poprzednia (oczy, czoło, tułów, krętarze), ale odwłok od góry jest ciemnożółty (jasnobrązowy), bez żadnych czerwonych oznak, z szerokim białym pasem od spodu. Czarne linie wzdłuż dolnych krawędzi odwłoka słabo widoczne i tylko na ostatnich segmentach. Narządy analne nieco jaśniejsze od odwłoka, krótkie. Na skrzydłach niewielkie zażółcenia u nasady, żyłki czarne, pterostigmy ciemne. Łączenia segmentów są jaśniejsze(!), pionowe kreski niemal niewidoczne i raczej tylko pojedyncze - przy końcu segmentów. Przetchlinki czarne, niezbyt widoczne. Ciemię w kolorze czoła (nie jest ciemniejsze)
Dr 348 - ubarwienie tej samicy jest mieszaniną kolorystyki poprzednich. Czoło jasne, cieliste (żółtawe?), ciemię minimalnie ciemniejsze. Oczy brązowe (góra) oraz częściowo zielonkawe, częściowo szarawe (dół). Tułów jasnobrązowy, ze sporą domieszką jasnożółtego, krętarze jasnobrązowe (żółtawe?), "grzbiet" jasnobrązowy, nasady skrzydeł czerwone, lekkie zażółcenie skrzydeł u nasady. Żyłki czarne, pterostigmy ciemnobrązowe. Odwłok od góry jasno czerwony, od spodu szeroki pas białawego nalotu, a pomiędzy tymi pasami, tylko w pierwszej części odwłoka, kolor beżowy. Słabo widoczne czarne podkreślenia końców segmentów, łączenia nieco jaśniejsze. Na 8 i 9 segmencie czarne plamki, od spodu wyraźnie widoczna chitynowa płytka. Czarna linia wzdłuż dolnych krawędzi - od połowy odwłoka. Przetchlinki czarne, dość słabo widoczne. Narządy analne jasnoczerwone, krótkie, szeroko rozstawione.
I co teraz? Jak przy takiej rozbieżności, różnorodności ubarwienia samic szablaka krwistego zdobyć pewność, że to właśnie ten, a nie inny gatunek?
Zaznaczam, że jestem dopiero na początku drogi, czyli opracowywania i poznawania gatunków szablaków. Nie wiem czy wnioski, które za chwilę odnotuję okażą się istotne, czyli charakteryzujące właśnie ten gatunek. Ale nie mam innego wyjścia niż spisać wszystkie spostrzeżenia, póki mam je świeżo w pamięci.
Podsumowanie
A zatem, po czym rozpoznałabym samicę szablaka krwistego? Co wydaje mi się charakterystyczne?
- brązowe oczy, w ciepłym odcieniu (góra) - ta część wydaje mi się wyraźnie mniejsza od dolnej - jasnozielonej do buro-szarej
- krętarze nóg są żółte lub jasnobrązowe, przy czym całe nogi są czarne, bez lampasów
- niewielkie zażółcenia skrzydeł przy nasadach, nasady jasne do czerwonawych, pterostigmy ciemnobrązowe, żyłki czarne
- na odwłoku żółtym, brązowo-żółtym lub czerwonym (z wierzchu) - na 8 i 9 segmencie czarne podłużne plamki. Czasami wzdłuż całego odwłoka biegnie cienka ciemna linia, której przedłużeniem są owe plamki. Spód odwłoka (u dojrzałych) z białym nalotem. Przetchlinki czarne, mniej lub bardziej widoczne (ale bardziej niż u samca)
- segmenty, z których trzy środkowe są najdłuższe, na końcu posiadają czarne podkreślenia (pionowe cienkie linie), powtórzone (ale nie zawsze) na kolejnym segmencie
- dolne krawędzie odwłoka powinny mieć choćby ślad czarnej linii, przynajmniej w drugiej części. Na zdjęciach z innych źródeł widziałam także dodatkową linię czarnych trójkątów po bokach odwłoka, ponad czarną linią na krawędziach
I teraz najważniejsze dla mnie pytanie. Czy w swojej kolekcji zdjęć posiadam samicę szablaka krwistego? Obejrzałam wszystkie i oprócz jednego okazu, żaden nie przeszedł weryfikacji, której podstawowe kryterium stanowiło ubarwienie... nóg.
Jeśli już, to samicą szablaka krwistego jest okaz oznaczony jako W2013-09-06, ważka, którą sfilmowałam, gdy zaczęła obracać głowę dookoła osi! Zatem przyjrzę się jej zdjęciom ponownie.
 |
| Samica szablaka krwistego (Sympetrum sanguineum) |
 |
| To na pewno samica (szeroko rozstawione przydatki analne), ubarwienie brązowawo-żólte, pterostigmy brązowe, niewielkie zażółcenia u nasady skrzydeł. |
 |
| Samica szablaka krwistego - widoczne czarne plamki na 8 i 9 segmencie odwłoka, jasnobrązowy (ochrowy) tułów, jasne nasady skrzydeł, oczy brązowe (góra) |
 |
| Część brązowa oka jest niewielka, dolna część oka szarawa. W tym świetle pterostigmy są jasnobrązowe, nogi czarne. Samica szablaka krwistego (Sympetrum sanguineum) |
 |
| Odwłok samicy żółtawo-brązowy, segmenty podkreślone ciemnymi liniami; przydatki analne jasne; od spodu widoczny biały nalot samica szablaka krwistego (Sympetrum sanguineum) |
 |
| samica szablaka krwistego (Sympetrum sanguineum) |
A więc mam ją! Jedna, jedyna, ale jest! Przyznaję, że ustalenie (ponad wszelką wątpliwość) faktu posiadania w swej kolekcji zdjęć samicy szablaka krwistego, sprawiło mi wielką satysfakcję. Pomału elementy układanki składają się w całość, a opisywanie zdjęć, poprzedzone wnikliwym przyglądaniem się, przynosi oczekiwane rezultaty.
1 736
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz